Z racji wykonywanego zawodu adwokata moja ocena zapewne nie w pełni odzwierciedla rzeczywistość, ale uważam, że niepłacenie faktur jest dość często spotykaną praktyką. I nie mam tutaj na myśli sytuacji, w których kontrahent kwestionuje obowiązek zapłaty (tj. kwestionuje fakt wykonania usługi, nabycia towaru, zarzuca wadliwość towaru etc.), ale nie płaci z innych przyczyn. Przyczyną może być chwilowy lub trwały brak płynności albo wręcz taki „model prowadzenia biznesu”.
Zdarza się, że podobne sprawy znajdują finał w sądzie. Można się zatem zastanowić, z jakim koszem dla dłużnika wiąże się niezapłacenie faktury w sytuacji, kiedy wierzyciel decyduje się powierzyć sprawę adwokatowi i oddać ją do sądu.
Oczywiście w grę wchodzi cały szereg czynników, na rozważanie których nie ma miejsca w tym wpisie. Proponuję zatem omówić temat na losowym przykładzie: chodzi o niezapłaconą fakturę za sprzedaż artykułów budowlanych na kwotę 2.000,00 zł. Wierzyciel składa pozew po upływie roku od terminu zapłaty, uzyskuje nakaz zapłaty a następnie oddaje sprawę do komornika. Na potrzeby tego przykładu przyjmuję, że sprzedawca i kupujący są przedsiębiorcami, faktura nie jest kwestionowana, a pozwany jest wypłacalny.
KOSZTY NIEZAPŁACENIA FAKTURY – ODSETKI
Pomijając kwestię należnych 2.000 zł objętych fakturą, dłużnik będzie zobowiązany zapłacić wierzycielowi odsetki za opóźnienie w transakcjach handlowych liczone od kwoty zadłużenia. Na dzień pisania tego artykułu wynoszą one astronomiczne 16,75% w skali roku. Jeżeli przyjmiemy, że od daty płatności do daty wyegzekwowania należności upłynęły dwa lata, to same odsetki wyniosą nierzetelnego dłużnika 670 zł.
KOSZTY NIEZAPŁACENIA FAKTURY – KOSZTY POSTĘPOWANIA SĄDOWEGO
Dodatkowo dłużnik będzie musiał zwrócić wierzycielowi koszty postępowania sądowego. W wypadku, kiedy sąd wyda nakaz zapłaty, będzie to 200 zł wpisu sądowego, 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa udzielonego adwokatowi oraz 600 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa adwokackiego. Daje to łącznie kwotę 817 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.
Razem z odsetkami mamy już zatem 1487 zł ponad kwotę pierwotnego zadłużenia.
KOSZTY NIEZAPŁACENIA FAKTURY – KOSZTY ODZYSKIWANIA NALEŻNOŚCI W TRANSAKCJACH HANDLOWYCH
Dodatkowo wierzyciel ma prawo doliczyć do długu kwotę stanowiącą równowartość w złotówkach 40 Euro tytułem rekompensaty za koszty odzyskiwania należności w przypadku opóźnienia w płatności. Jest ona należna na podstawie art. 10 ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych, z dnia 8 marca 2013 r. Przyjmując dla uproszczenia, że kurs Euro waha się w okolicach 4,50 zł/EUR, dodaje to do rachunku kolejne 180 zł.
Nakaz zapłaty wydany w postępowaniu upominawczym będzie zatem w przybliżeniu opiewał na kwotę 3.667,00 zł (w tym należność główna, odsetki, koszty zastępstwa adwokackiego oraz koszty odzyskiwania należności w transakcjach handlowych).
KOSZTY NIEZAPŁACENIA FAKTURY – KOSZTY POSTĘPOWANIA EGZEKUCYJNEGO
Jeżeli pomimo otrzymania nakazu dłużnik w dalszym ciągu nie będzie przekonany do zapłaty, do rachunku doliczą się koszty postępowania egzekucyjnego.
Pomijając koszty doręczeń komornika, poszukiwania majątku etc., koszty komornicze wyniosą 15% egzekwowanej sumy (w wypadku najbardziej popularnej egzekucji tj. z rachunku bankowego dłużnika). Przy kwocie długu 3667 zł daje to skromne 550 zł.
Do tej sumy dojdą koszty zastępstwa adwokackiego w egzekucji w wysokości 225 zł. Zatem koszty egzekucji zamkną się, w uproszczeniu, kwotą 775 zł.
KOSZTY NIEZAPŁACENIA FAKTURY – PODSUMOWANIE
Ostatecznie dług z faktury na kwotę 2.000,00 zł pęcznieje do kwoty 4.217,00 zł. Być może dla niektórych czytelników będzie to informacja zaskakująca. Tym bardziej zatem powinno zaskakiwać, że wiele podmiotów obrotu gospodarczego, pomimo rzeczywistych kosztów takiego postępowania, decyduje się na nieregulowanie niespornych należności.
Autorem wpisu jest adwokat Wojciech Bruzda.
